Gaat het nu goed met Nederland?

De corona-aanpak van de regering was economisch gezien voor de eerste hulp goed. Maar vanaf het begin is ook weer duidelijk dat zij blijft denken vanuit het traditionele kasboekje van de economie: economie zoveel mogelijk laten groeien, en dus ook de belastinginkomsten, en dan staatsschuld weer omlaag. En het uitgangspunt blijft kennelijk toch dat grote bedrijven daarbij extra geholpen moeten worden (Groeifonds, CO2 aanpak), terwijl banengroei en innovatie bij het MKB zit.

Kasboekje politiek

Maar dat kasboekje, dat we zo goed voor elkaar hadden, dat was zo goed omdat Nederland de afgelopen 10 jaar te weinig heeft geïnvesteerd en teveel bezuinigd. De vorige financiele crisis heeft Rutte 1 en 2 slecht gedaan door veel teveel bezuinigingen, waardoor wij veel langer dan vergelijkbare landen in een recessie zijn gebleven. En door het gebrek aan die investering is er nu dus achterstallig onderhoud: woningtekort, bouwsector, docenten tekort, kwaliteit onderwijs daalt, duurzaamheid (laagste in Europa met duurzame energie), kosten zorg, immigratie en IND, integratie, bewoonbaarheid grote steden, electriciteitsnet etc. Het was gewoon verkeerd beleid van 10 jaar bezuinigen door de kabinetten Rutte.

Mooie uitgangspositie door lage staatsschuld?

Dus die mooie uitgangspositie voor herstel van de corona-crisis waar Rutte en Hoekstra over praten, is niet echt aan de orde. De staatsschuld was laag, en volgens veel economen te laag. En ook zonder zo’n lage staatsschuld had Nederland precies dezelfde bedragen kunnen lenen en daar ook nog, door de negatieve rente, op kunnen verdienen.

Nederland als VVE

Het is net alsof de de beheerder van een flat met een VVE erg trots laat zien dat het er financieel allemaal erg goed uitziet! Maar dan vragen de bewoners: ja, maar het dak lekt, de sloten moeten vervangen en en we zijn een grote subsidie voor onderhoud misgelopen! Ja, antwoordt de beheerder: daar hebben we nu allemaal geld voor. En dat klopt misschien maar de kosten van al dat achterstallig onderhoud komen nu allemaal in een keer.

Partij Helder

Wij gaan nu voor u aan de slag om dat groot onderhoud wel uit te voeren, en Nederland weer toekomstbestendig en duurzaam te maken.

Wat moet dat allemaal wel niet kosten?

U denkt misschien: nou hebben we net de begroting en de staatsschuld weer op de orde, en zijn we aan het bijkomen van corona, en dan komt Partij Helder met grootse en meeslepende plannen.

Even over dat laatste: dat klopt. Wij hebben wél een visie, en dat laten we o.a. zien. En over dat eerste: er is geld om te investeren, zeker als je deze plannen uitvoert samen met burgers, bedrijven en organisaties. En tenslotte: bij veel onderwerpen kunnen we niet langer wachten: woningtekort, lerarentekort, zorg, pfas-stikstof, boeren, duurzame energie etcetera.

Terugbrengen staatsschuld versus investeren

Ten eerste gingen de laatste kabinetten alleen voor het terugbrengen van het tekort, terwijl veel economen al jaren pleiten voor investeringen. Nu komt dat dan mondjesmaat, maar het blijven investeringen in de oude economie en bijv. niet de transitie naar een meer duurzaam Nederland

• Overheid: Nederlanders horen al heel lang dat we minder belastinggeld moeten uitgeven zodat we kunnen sparen voor een buffer. En dus hebben we bespaard op de publieke sector en onvoldoende geïnvesteerd in de toekomst.
• Maar … die publieke sector en investeringen zijn er niet voor niets. De regeringspartijen hebben dat bij de investeringen nu ook eindelijk door (bij de financiele crisis is de economie kapot bezuinigd en heeft Nederland 1,5 langer een recessie gehad).
• Investeringen zijn ook zonder crisis juist nuttig om innovatieve ontwikkelingen in gang te zetten, waar dat voor bedrijven in hun eentje een te groot risico is.
• En bijv. bij duurzaamheid is gebleken dat het de Nederlandse bedrijven niet is gelukt om duurzaamheid zonder de overheid een flinke slinger te geven.
• Ook geld voor de publieke sector is goed besteed. Als deze beter functioneert, dan houden mensen meer koopkracht over voor aankopen, zijn minder ziek, minder werkeloos etc.. Tel uit je winst!
• Die investeringen zijn dus te financieren door te lenen, maar ook door het belastingstelsel te moderniseren, waardoor er meer geld gaat naar investeringen in bedrijven.
• Samenvattend: al die plannen kunnen we financieren, en het is ook verstandig om dat te doen. Het zal even wennen zijn dat we dan niet meer het braafste jongetje in de klas zijn in de EU.

Een efficiëntere overheid kost minder geld

Daarnaast is er nog veel te halen bij het efficiënter en effectiever laten werken van overheden en bij het toetsen en bijstellen van wetten, maatregelen en subsidies. En zelfs zoiets praktisch als inkoop kan veel beter, of het nu om medicijnen gaat, IT, consultants en juristen.  Met behulp van ‘big data’ kunnen we veel beter volgen wat er met onze keuzen en ons geld gebeurt: lokaal, provincies, landelijk. Ongewenste en dus meestal kostbare belangenverstrengelingen worden aan het licht gebracht. En vervolgens gaan we uitbreiden wat werkt, en stoppen wat niet werkt.

Ons kasboekje is niet op orde

En tenslotte: datzelfde Financiën dat zo parmantig binnenslands maar ook in de EU met het kloppende kasboekje pronkt, heeft zelf de financiën niet op orde. Van vele bezuinigingen, projecten, begrotingsplannen en subsidies is helemaal niet duidelijk wat die opleveren of hebben opgeleverd in het verleden. En dan hebben we het over miljarden euro’s. De Rekenkamer heeft hier al vaak over gerapporteerd, en het is niet echt verbeterd de afgelopen jaren.